เสียงลมพัดแผ่วในยามค่ำ เสียงหมาเห่าโหยหวนกลางทุ่ง
คือสัญญาณของ “ผีอีสาน”
ตำนานที่ชาวบ้านเล่าขานกันมาหลายร้อยปี
บางเรื่องน่ากลัว บางเรื่องสอนใจ และบางเรื่องแฝงพลังศรัทธาในวิถีชีวิตของคนอีสาน
คืนนี้…มาร่วมฟังเรื่องเล่าที่จะทำให้คุณขนลุก พร้อมได้เรียนรู้ความเชื่อโบราณที่ยังไม่ตายไปกับกาลเวลา
1. “ผีกองกอย” – “วิญญาณนักล่าแห่งป่าลึก”
สักษณะที่โดดเด่นที่สุดของผีกองกอย คือมีขาเพียงข้างเดียว ทำให้การเคลื่อนที่ต้องกระโดดไปด้วยขาข้างเดียว ส่งเสียงร้อง “กอย กอย” เมื่อกระโดดไปมา ผีกองกอยจะส่งเสียงร้อง “กอย กอย” ซึ่งเป็นที่มาของชื่อเรียก ดยรวมแล้ว ผีกองกอยจัดเป็นผีป่าหรือผีไพร มักพบในป่าลึกหรือบริเวณที่รกร้าง
2. “ผีปอป” – “วิญญาณแห่งความหิวไม่สิ้นสุด”
ผีปอบเป็นตำนานความเชื่อเรื่องภูตผีที่แพร่หลายในแถบภาคอีสานของไทย โดยปอบจะเข้าสิงสู่ร่างมนุษย์เพื่อกินเครื่องในผีปอบจะเข้าสิงร่างคนได้ทั้งหญิงและชาย โดยคนที่เป็นปอบในตอนกลางวันจะใช้ชีวิตปกติ แต่จะเปลี่ยนเป็นผีปอบในตอนกลางคืนจะกินตับไตไส้พุงของคนจนหมดแล้วจึงออกไป ทำให้คนที่ถูกสิงเสียชีวิต
3. “ผีโพง” – “แสงแห่งราตรีที่เฝ้าป่า”
ผีโพงมักถูกกล่าวถึงในลักษณะของดวงไฟเรืองแสงที่ลอยอยู่ในที่มืด หรือกลางทุ่งนา
แต่มีที่มาและลักษณะที่แตกต่างจากผีกระสือและผีเป้า โดยผีโพงมีแสงออกจากส่วนต่างๆ
ของร่างกาย เช่น รูจมูก ความเชื่อบางแห่งมองว่าผีโพงมีอันตรายน้อยกว่าผีกระสือที่มุ่งร้ายต่อเด็กในครรภ์
แต่ก็ยังเป็นที่หวาดกลัวของชาวบ้าน
4. “ผีกระสือ” – “หัวใจที่ยังไม่หลุดจากกรรม”
คนโบราณเชื่อว่าผีกระสือเป็นวิญญาณของผู้หญิงที่ต้องคำสาป หรือฝึกไสยศาสตร์ผิดพลาด
ทำให้วิญญาณส่วนหัวและเครื่องในหลุดลอยออกจากร่าง เพื่อออกหากินในยามค่ำคืน
ตำนานนี้มีมานานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยกระสือจะถอดหัวและอวัยวะภายใน
ซึ่งมีลักษณะเป็นดวงไฟสีแดงขนาดเท่าหัวเด็ก ลอยไปในเวลากลางคืน
5. “ผีสิ่นเหี่ยน” – “วิญญาณรอผู้มาสืบแทน”
หรือ ผีสิ้นเฮี่ยน เป็นความเชื่อเรื่องผีพื้นบ้านของชาวอีสาน โดยเฉพาะในจังหวัดอุดรธานี ผีตายโหงรอตัวตายตัวแทน: ว่ากันว่าเป็นวิญญาณของคนที่ตายอย่างกะทันหัน หรือตายโหง เช่น การฆ่าตัวตาย, ถูกฆ่า, หรือเสียชีวิตจากอุบัติเหตุ มักปรากฏตัวในบริเวณที่เกิดเหตุร้าย เช่น บริเวณทางโค้งที่มีอุบัติเหตุ
6. “ผีเปรต” – “วิญญาณแห่งกรรมและความโลภ”
ตำนานผีเปรตมาจากความเชื่อทางพระพุทธศาสนาเรื่องนรกและกรรม โดยเปรตจัดอยู่ในภพภูมิที่เรียกว่า เปตภูมิ ซึ่งเป็นภพภูมิของสัตว์ที่รับผลกรรมจากความโลภ ความตระหนี่ และการกระทำผิดศีลธรรมเมื่อครั้งยังมีชีวิตอยู่มักมีรูปร่างสูงผอม ตัวดำทะมึน สูงเท่าต้นตาล มือใหญ่ ปากเล็ก
7. “ผีแม่หม้าย” – “วิญญาณแห่งรักที่ไม่สมหวัง”
ผีแม่หม้าย หรือในภาษาอีสานเรียกว่า “ผีแม่ฮ้าง” เป็นความเชื่อเรื่องวิญญาณผู้หญิงที่ตายไปโดยไม่ได้แต่งงานหรือตายจากสามีไป โดยเชื่อว่าผีแม่หม้ายยังอาลัยอาวรณ์และต้องการผู้ชายไปอยู่เป็นคู่ด้วยจะเลือกเอาชีวิตผู้ชายในหมู่บ้านไปเป็นสามีโดยผู้ชายที่ถูกเลือกมักจะเสียชีวิตอย่างกะทันหัน
โดยไม่ทราบสาเหตุ โดยเฉพาะอาการที่คล้ายกับ “โรคไหลตาย” หรือหัวใจวายเฉียบพลัน
8. “ผีฟ้า”– “เทพวิญญาณแห่งการเยียวยา”
ผีฟ้า หรือ ผีแถนเป็นความเชื่อในระดับเทวดาหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่อยู่สูงกว่าผีทั่วไป
ในความเชื่อของชาวไทยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและชาวลาว ผีฟ้ามีพลังอำนาจเหนือธรรมชาติและสามารถช่วยขจัดปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและรักษา โรคภัยไข้เจ็บให้แก่มนุษย์ได้ จะทำพิธีกรรมที่เรียกว่า “รำผีฟ้า” โดยร่างทรงจะฟ้อนรำไปพร้อมกับเสียงแคนเพื่ออัญเชิญผีฟ้ามาสถิตและรักษา
คนป่วยให้หาย