เคล็ดลับการไหว้พระจันทร์
ฉบับซินแสเป็นหนึ่ง วงษ์ภูดร
ปีนี้ตรงกับวันอังคารที่ 21 กันยายน 2564
เคล็ดลับการไหว้พระจันทร์ เพื่อขอพรพระจันทร์
การไหว้พระจันทร์เป็นประเพณีที่ชาวจีนถือปฏิบัติสืบต่อกันมานับพันปี
มักจัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติจีน ซึ่งเป็นช่วงกลางฤดูใบไม้ร่วง ชาวจีน จึงเรียกวันนี้ว่า “วันจงชิว” (Zhong Qiu) แปลว่า “วันกลางฤดูใบไม้ร่วง”
ชาวจีนเชื่อกันว่า วันไหว้พระจันทร์เป็นวันที่พระจันทร์เต็มดวงและงดงามที่สุด ชาวจีนจึงยกให้พระจันทร์เป็นสัญลักษณ์ของความสวยงาม และ เป็นสื่อกลางของความคิดถึง ดังที่เราเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า เมื่อต้องจากบ้านไปไกลและเกิดคิดถึงครอบครัวให้แหงนมองดวงจันทร์ ซึ่งเป็นดวงเดียวกับที่คนที่บ้านมองเห็น เพื่อส่งความรู้สึกที่ดี ส่งความคิดถึงไปยัง ครอบครัวและคนที่รักผ่านดวงจันทร์ ชาวจีนจึงได้นิยามวันไหว้พระจันทร์ ให้มีอีกความหมาย ว่า “วันแห่งการอยู่พร้อมหน้ากันของครอบครัว”
การไหว้พระจันทร์จะใช้ของไหว้คล้ายกับการไหว้เจ้าทั่วไป คือ
– ธูป เทียน กระถางธูป
– กระดาษเงิน กระดาษทอง
– ดอกไม้สด 1 คู่
– น้ำชา
– น้ำบริสุทธิ์
– อาหารเจชนิดแห้ง
– เทียนสีแดงสำหรับจุดไฟที่เปรียบเหมือนชีวิตที่สว่างไสว
– ของใช้ส่วนตัวของผู้หญิง เมื่อชาวจีนเปรียบพระจันทร์เป็นเพศหญิง
ของไหว้จึงต้องมี ของสวยๆ งามๆ เช่น ชุดเครื่องแป้ง เครื่องสำอาง เครื่องประดับ เครื่องแต่งกายของผู้หญิง ตลับแป้ง หรือน้ำหอม
เพื่อเป็นการสื่อว่าพระจันทร์นั้นมีเสน่ห์และความสวยงามเหมือนหญิงสาว
ผลไม้ต่างๆแนะนำให้ใช้ที่มีชื่อและความหมายเป็นสิริมงคล
ทับทิม หมายถึง ลูกเต็มบ้าน หลานเต็มเมือง
แอปเปิล หมายถึง ความสงบสุข
องุ่น หมายถึง ความเพิ่มพูน
ส้ม หมายถึง ความเป็นมงคล
สาลี่ หมายถึง เรื่องดีๆที่เข้ามาในชีวิต
ไม่ควรใช้ผลไม้ที่มียางหรือมีหนาม
ขนมหวานที่เป็นมงคล ควรเลือกขนมที่มีรูปทรงกลมเหมือนพระจันทร์
ขนมเปี๊ยะ เป็นสัญลักษณ์ ของความพรั่งพร้อม สมบูรณ์ สมหวัง ความเป็นสิริมงคล และความสามัคคี
ขนมโก๋ หมายถึง ความร่ำรวยและชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
ขนมไหว้พระจันทร์ เป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นสิริมงคล ความปรารถนาดี และความสามัคคี
เคล็ดลับเสริมในการเลือกขนมไหว้พระจันทร์
ปัจจุบันขนมไหว้พระจันทร์มีหลากหลายไส้ ซึ่งเวลาซื้อเรามักจะเลือกจากความชอบ แต่อาจจะไม่เคยคิดถึงความเป็นสิริมงคล หรือความหมายดี ๆ วันนี้อาจารย์จึงขอแนะนำความหมายของไส้ขนมไหว้พระจันทร์ที่เป็นสิริมงคลสำหรับไหว้ รับประทาน หรือมอบให้แก่กัน
ไส้ไข่แดง ไข่แดงเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ ก่อเกิดความโชคดี
ไส้เม็ดบัว สัญลักษณ์ของจิตใจที่บริสุทธิ์ อายุที่ยืนยาว เกียรติยศ ความอ่อนน้อมถ่อมตน และความสงบสุข
ไส้โหงวยิ้ง หรือ ธัญพืช เป็นสัญลักษณ์ของโชคลาภ และความอุดมสมบูรณ์
ไส้เกาลัด คนจีนนิยมรับประทานเกาลัดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งเกาลัดหมายถึง “ลูกชาย” และ “สิ่งอันเป็นที่รัก” ถือเป็นของมงคล ชาวจีนจึงปลูกต้นเกาลัดไว้ใน สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ รวมถึงนำไปใช้ในพิธีกรรมทางศาสนาด้วย
ไส้ลูกพลัม หรือ ลูกพรุน คือ สัญลักษณ์ของความกล้าหาญและความหวัง ดุจดังดอกพลัม (ดอกบ๊วย) หมายถึง การเริ่มต้นตามปฏิทิน จันทรคติ
ไส้ถั่วแดง ถั่วแดงเป็นธัญพืชที่มีใยอาหารสูง ชาวจีนโบราณเชื่อว่าไตเป็นอวัยวะ ที่กระตุ้นให้ เกิดความรู้สึกกลัว การรับประทานถั่วแดงจึงเหมือนการช่วยเพิ่มความกล้าหาญให้กับไต
ไส้ทุเรียน ทุเรียนเป็นผลไม้มงคล เชื่อว่าเป็นตัวแทน ความฉลาดหลักแหลม เข้มแข็ง สามารถป้องกันตนเองได้ จึงชื่อเสริมเรื่องสติปัญญา
ไส้พุทราจีน ชาวจีนมักใช้พุทราจีนในงานมงคล เพราะชื่อมีความหมายที่เป็นมงคล เปรียบได้กับความเจริญรุ่งเรือง ความอุดมสมบูรณ์
ขนมไหว้พระจันทร์บัวหิมะ เป็นขนมไหว้พระจันทร์อีกตำรับหนึ่งที่เป็นที่นิยมในช่วงค.ศ.1990 ได้ชื่อตามรูปร่างหน้าตาที่ดูอ่อนหวาน นุ่มนวล ไหว้พระจันทร์บัวหิมะจึงมีรสชาติ หวานกว่าขนมไหว้พระจันทร์ตำรับดั้งเดิม จะใช้การนึ่งและแช่เย็นแทนการอบ
ช่วงเวลาการไหว้พระจันทร์
เทศกาลไหว้พระจันทร์
วันอังคารที่ 21 กันยายน 2564
การไหว้พระจันทร์ มักจะเริ่มต้นตอนหัวค่ำ หรือเมื่อพระจันทร์เริ่มปรากฏบน ฟากฟ้า ถึงแม้บางปี หรือในสถานที่บางแห่ง จะมองไม่เห็นพระจันทร์ในคืนนั้น แต่พิธี ไหว้พระจันทร์ก็ยังต้องทำเช่นที่เคยปฏิบัติกันมา โดยพิธีจะดำเนินไปจนถึงประมาณ 4-5 ทุ่ม
เคล็ดลับเสริมจากอาจารย์ในการไหว้พระจันทร์
ให้หาภาชนะที่ไม่โปร่งใสใส่น้ำไว้รองรับพระจันทร์ ถือภาชนะนั้นเดินไปตรงจุดที่เห็นพระจันทร์ ให้เงาจันทร์สะท้อนอยู่ในน้ำ ใช้อุ้งมือประคองภาชนะ เหมือนเรากำลังรองรับพระจันทร์ และขออะไรก็ได้เพียง 1 ข้อ ภายในเวลาก่อนเที่ยงคืน
สถานที่เหมาะแก่การประกอบพิธีไหว้พระจันทร์
สถานที่ไหว้พระจันทร์ในช่วงค่ำควรเลือกสถานที่กลางแจ้ง อาจจะเป็นหน้าบ้าน หรือดาดฟ้าก็ได้ เมื่อเลือกสถานที่แล้วให้จากทำซุ้มต้นอ้อยให้เสร็จในช่วง พระอาทิตย์ตกดินหรือตอนหัวค่ำ และก่อนพระจันทร์จะลอยสูงเกินขอบฟ้าให้ตั้งโต๊ะ จัดของหันหน้าไปทางทิศตะวันออก จุดธูปเทียน อธิษฐานขอพรจากพระจันทร์ และควรเก็บโต๊ะและของไหว้ก่อนที่พระจันทร์จะเลยศีรษะไป หรือเมื่อเทียนเล่มใหญ่ดับลง
หลังเสร็จพิธีทุกคนจะรับประทานขนมไหว้พระจันทร์ร่วมกัน โดยต้องแบ่งให้ชิ้นเท่ากัน และพอดีกับจำนวนคนในครอบครัว ห้ามขาดหรือเกินเด็ดขาด เพราะเป็นสัญลักษณ์ ของความสามัคคี นั่นจึงเป็นที่มาว่า ทำไมขนมไหว้พระจันทร์ จึงต้องมีรูปร่างเป็นก้อน ทรงกลมแบบนี้